(Werk)stress aanpakken? Ga met je team de natuur in!
Ze spreekt voor honderden mensen en wordt regelmatig ingehuurd als dagvoorzitter om een groot congres in goede banen te leiden. Maar wat teamcoach Linda Walraven eigenlijk het liefste doet, is de natuur in gaan. Lekker buiten ontspannen. Alleen, in haar vrije tijd, óf met (kleine) teams. Want dat doet ze regelmatig voor TOT – Team Ontwikkel Trajecten.
´s Ochtends om kwart voor zes gaat Linda´s wekker. Niet omdat het moet, maar omdat ze daarvoor kiest. Dat is namelijk hét moment waarop ze tijd neemt voor zichzelf. En dat doet ze vrijwel altijd door een wandeling te maken. Als later de kinderen beneden komen heeft zij er al een flinke ronde opzitten. ´Ik begin de dag met wat voor mij het belangrijkste is, en dat is buiten zijn. Dat lukte ´s avonds vaak niet en ik hoorde mezelf daar voor de tachtigste keer over klagen. Als je klaagt over iets, dan vind ik ook dat je moet kijken hoe het anders kan. Wat kun je wél doen en op welk moment? Een mind shift. Maar daar heb ik wel iets voor op moeten geven, namelijk afscheid nemen van uitslapen.’
De voordelen van buiten zijn
Buiten zijn heeft een positieve invloed op je welzijn en is daarom heel geschikt als plek om te ontstressen. Onderzoek wijst namelijk uit dat je hartslag, bloeddruk én spierspanning in een natuurrijke omgeving al binnen drie minuten dalen. Een wandeling buiten geeft o.a. een boost aan je brein. Je wordt er o.a. creatiever, gemotiveerder en initiatiefrijker van. Ook gaat je concentratievermogen omhoog.
Maar zelfs als je niks doet, is buiten zijn goed voor je. De zon heeft een rustgevende werking op je lichaam. Je lichaam maakt bovendien vitamine D, endorfine (energie hormoon) en serotine (gelukshormoon) aan.
Niet gek dus dat Linda hier privé tijd voor vrijmaakt, maar dat ze óók graag met teams de buitenlucht opzoekt. We spreken haar naar aanleiding van de Week van de Werkstress, met dit jaar als thema verbinding. ‘Ik ben geen expert op het gebied van werkstress, maar weet wel veel over verbinding. In verbinding staan met jezelf én met je collega’s.’ En als die verbinding er niet is? Dan leidt dat geheid tot stress.
Linda, we spraken elkaar eerder over sterke teams en de piramide van Lencioni, een model voor betere samenwerking binnen teams. Daarin draait eigenlijk alles om verbinding. Welke factor (of laag) daaruit leidt vaak tot de meeste werkstress als het niet goed zit?
‘Ik denk dat de onderste laag het belangrijkste is, dus de laag van vertrouwen. Als ik jou niet kan vertrouwen en jij mij niet kan vertrouwen. Of als ik mezelf niet kan zijn in een team. Dat raakt aan sociale veiligheid. Heel veel mensen denken dat sociale veiligheid gaat over grensoverschrijdend gedrag. En dat kan ook. Maar het gaat ook echt over gelijkwaardigheid en respect in de interactie, voor iedereen die aan tafel zit. Voel je de ruimte om in te brengen wat je wilt en voel je je gehoord om je expertise? En voelen jouw collega’s dat ook zo? Dat is heel belangrijk. Want als jij vindt dat je goede ideeën hebt, maar naar jou wordt niet geluisterd en naar jouw collega wel, dan doet dat iets met je. Het gevolg kan een ziekmelding zijn die helemaal geen ziekmelding hoeft te zijn.
Dus het zit in de laag van vertrouwen, maar onderschat ook niet de laag van verantwoordelijkheden. Bij heel veel onduidelijkheid krijg je vaak heel veel gedoe in de onderstroom. En gedoetjes in de onderstroom, die zorgen echt voor stress.
Terug naar de natuur. Je gaat niet alleen graag privé de natuur in, maar doet dat als teamcoach ook regelmatig met teams. Wat is het grote voordeel van teamsessies in een bos of op de heide?
Als iemand aan mij vraagt wat ik een fijne plek vind, dan is het antwoord buiten. Voor mij gaat buiten over eenvoud, over rust, over bezinning. Ik ben buiten anders dan ik binnen ben.’ En dat ziet Linda ook bij anderen gebeuren. Binnen de kantoormuren blijven mensen sneller in hun rol en functie.
´Ik had laatst een sessie met een groot accountantskantoor, met een ontzettend druk team. We hebben daar gewerkt met Insights Discovery. Daar werk ik veel mee, ook voor VSD. Ik heb ze meer verteld over de andere kant van stress, dus vanuit je brein. Wat doe je in stressvolle situaties? Dat heeft ze zo getriggerd, dat we samen besloten om de volgende sessie buiten te doen. Zonder een hele planning. Gewoon… buiten zíjn.
Want wat ontstaat er als er even niks moet? Briljante ideeën ontstaan vaak als je aan het tandenpoetsen bent of onder de douche staat. Dat is met teams ook zo. Agenda’s zitten zo vol, dat die ruimte om even niks te doen er vaak niet is. Ik vind het heel bewonderingswaardig als een leider zegt; we zien wel wat er ontstaat. Ik ben heel resultaatgericht, maar dit vind ik altijd heel tof. Laten we gewoon eens kijken hoe het überhaupt met iedereen is. En wat gunnen we onszelf als team? Dus we gaan een laag dieper, het zit op waarde en niet op dingen uitvoeren.
Stress op het werk is nooit geïsoleerd. Vaak is het een combinatie van privé en andere zaken. Maar ik vind het heel waardevol als een organisatie durft te zeggen dat het niet alleen aan Pietje ligt, maar dat er óók iets in een team zit. Én dat dat aangepakt wordt. Dat je het als team samen aangaat. En dan zou ik zeggen, ga lekker met me mee naar buiten! Het kan ook in een Van der Valk natuurlijk, maar kom, we gaan naar buiten.
En hoe ziet zo’n sessie er buiten uit? Moet je met z’n allen heel actief zijn om iets te bewerkstelligen?
Ik kijk altijd naar het team. Teams hebben vaak het idee dat we buiten aan teambuilding gaan doen, dus dat we vlotten gaan bouwen. Maar ik vraag je alleen om je jas en een paar goede schoenen aan te trekken. En kunnen we dit gesprek, wat we anders zittend zouden voeren, lopend doen? Alleen al buiten zijn helpt. Laatst heb ik met een team ´gewoon´ bij een kampvuur gezeten. Toen was onze check-in: hoe is het om in dit team te zitten? Daar ontstonden hele mooie gesprekken.
Stel nou dat je als werknemer niet de luxe hebt dat jouw werkgever openstaat voor een teamcoach of een mooie sessie in de natuur, wat kun je zelf doen om eventuele (werk)stress te verminderen?
‘Ik denk dat het begint met de vraag: ben ik oké met hoe het op dit moment met mij gaat? Als dat antwoord ja is, bouw het dan vooral uit. Als het antwoord nee is, kijk dan waar je kleine veranderingen kunt aanbrengen. En kun je er iets voor opgegeven? Zoals in mijn geval de nachtrust wanneer de wekker om kwart voor zes gaat. ;)’
Meer informatie?
Heb je vragen over dit onderwerp of over iets anders? Neem contact op met VSD. Onze specialisten helpen je graag.