Hoe herken je Burn-Out klachten en wat kan je doen om verzuim te voorkomen?

Van hard werken word je niet per se ziek. Uitzonderingen zijn er natuurlijk altijd. Want wie stelselmatig te hard werkt en te weinig rust neemt, zal ongetwijfeld een keer het welbekende deksel op zijn neus krijgen. Toch is bewezen dat je van hard werken an sich niet ziek wordt. Hoe kan het dan toch dat werkstress beroepsziekte nummer één is? Dat één op de zeven werknemers hier last van heeft. En waarom uiteindelijk 5% thuis1 komt te zitten met de hardnekkige klachten die bij een burn-out horen? Van hard werken word je niet ziek. Toch?

Klopt! Over het algemeen komt ziekte niet door het werk zelf, maar door randzaken die de balans tussen werk en privé verstoren. Althans; bij 5% van de beroepsbevolking. Kenmerkend voor een burn-out is:

  • Emotionele uitputting (je komt je bed niet meer uit, hebt nergens meer zin in)
  • Een onverschillige houding jegens je werk (slechte prestaties, snel afgeleid)
  • Verminderde persoonlijke bekwaamheid (onzeker, je afvragen of je het wel kunt)

DE PERFECTE PROOI
Waar het in het kort op neerkomt, is dat je meer energie steekt in je werk dan dat je ervoor terugkrijgt. Dat kan vrijwel iedereen voor een korte periode aan, maar wanneer dit chronisch wordt, steken burn-out klachten de kop op. De jonge perfectionisten onder ons, die hardop durven te beweren dat een burn-out ‘echt iets is voor mensen zonder ruggengraat’: think again. Juist deze, kritische, doelgroep (rond de 30) is de perfecte prooi voor een burn-out. Zij vinden het vanzelfsprekend dat ze uren achtereen kunnen werken, dat er in de avonden en de weekenden ook nog wat werk verzet wordt. Alles is geoorloofd, zolang het eindresultaat maar aan de verwachting voldoet. Zolang ze controle hebben over het werk dat zij verzetten is er niets aan de hand.

ZELFOPGELEGDE WERKDRUK
Daar zit precies de crux. Wat gebeurt er met deze controlfreaks wanneer zij de regie niet meer kunnen voeren? Wanneer het eindresultaat niet meer aan hun verwachtingen voldoet of wanneer zij taken opgelegd krijgen waar ze he-le-maal niets mee hebben? Dan bestaat de kans dat deze groep bij de 5% gaat horen. Veel jonge professionals leggen de lat véél te hoog. Ze willen scoren op het werk, willen een rijk sociaal leven en blijven sporten. Als er dan nog kinderen bijkomen, wordt het helemaal feest. Wanneer hebben ze nog een moment voor zichzelf? In de pauze? Als de kinderen op bed liggen? Als ze zelf eindelijk op bed liggen?

BALANS TUSSEN WERK & PRIVE
Balans is het toverwoord. Vroeger werd ons geleerd dat je niet en, en, en kunt hebben. Waarom doet deze groep het zichzelf dan en masse aan? Vanuit dit perspectief is het nog een wonder dat het cijfer ‘slechts’ 5% is. Voor iedereen met burn-out klachten hebben we goed nieuws; er is hoop! Herken je jezelf in bovenstaande klachten. Maak het bespreekbaar, zeker met je leidinggevenden! Zo’n 40% van de leidinggevenden2 hebben namelijk een verkeerd beeld van de werkdruk en denken dat hun mensen nauwelijks stress ervaren.

Er is niet één oplossing, wat voor de één werkt, werkt voor jou misschien niet.  Bekijk zowel jouw privé- als jouw werk situatie. Probeer vanaf vandaag eens de volgende punten:

  • Gooi wat hooi van die vork af;
  • Zeg vaker nee;
  • Zorg dat de opvang van de kinderen geregeld is;
  • Focus op wat echt belangrijk is voor dat momen;.
  • Stel kaders voor jezelf (en houd je daar ook aan);
  • Bedenkt wat je nodig hebt op je werk om de druk te verminderen. Bespreek dit ook met je leidinggevende;
  • Ruim voldoende ‘me-time’ in;
  • Een van de oplossingen uit een samengestelde lijst van 99 oplossingen tegen werkstress.

Maar vooral: wees niet te streng voor jezelf. Een burn-out is een serieuze ziekte, die nog altijd niet door iedereen onderkend wordt. Het wordt nog té vaak niet serieus genomen en dat maakt het ook lastig om hiervoor hulp te vragen. De oplossingen die we hierboven benoemen zijn geen wondermiddelen, maar geven wel wat handvatten voor een betere balans. Uiteindelijk gaat het allemaal om de juiste mindset; jouw balans tussen werk & privé. We willen niet stellen dat ‘meedoen belangrijker is dan winnen’, maar je best doen is in het geval van werkstress wel voldoende. Wanneer je het maximale uit je dag weet te halen, ben je al een heel eind. Het hoeft niet altijd een 10 te zijn.

1 Bron: Burn-out: beroepsziekte nummer één | NRC.nl 27 januari 2017
Bron: Foutief beeld van leidinggevenden over werkstress werknemers | Rendement.nl 23 november 2017