Biologische Agentia

Werkgevers en werknemers hebben een groot gezamenlijk belang bij goede arbeidsomstandigheden. Geen enkele organisatie is zonder risico’s. Wie arbeid gerelateerde gezondheidsklachten en ongevallen tot een minimum wil beperken en dus verzuim wil voorkomen, doet er goed aan om de risico’s in kaart te brengen. Dit doe je aan de hand van een RI&E (artikel 5 arbowet). Een van de onderdelen waar tijdens de RIE verplicht aandacht aan besteed moet worden is "Biologische Agentia", wat hiermee precies bedoelt wordt, leggen we graag even uit.

Biologische agentia zijn micro-organismen en andere dragers van plantaardige of dierlijke herkomst die bij blootstelling ernstige gezondheidsrisico's kunnen opleveren. Biologische agentia zijn voor het blote oog onzichtbare en zich onder bepaalde omstandigheden heel snel kunnen vermenigvuldigen. Denk hierbij o.a. aan:

• schimmels en gisten
• bacteriën zoals legionella (bij bevochtiging; legionnairs ziekte) of borrelia (door een tekenbeet; ziekte van Lyme), andere insectenbeten (bijen/wespen; sterke allergische reacties),

• Prionen
• virussen
• Protogzoen: Protozoën zijn ééncellige diertjes. Zij kunnen in een gastheer leven en zich daarin voortplanten. Een voorbeeld is de plasmodiumparasiet die door malariamuggen wordt overgedragen en bij de mens malaria kan veroorzaken
• Genetisch gemodificeerde organismen
• Zoönosen: Zoönosen zijn eigenlijk geen groep van micro-organismen, maar een term die veel voorkomt en dus van belang is hier even te noemen. Zoönosen zijn besmettelijke ziekten die van dieren op mensen worden overgedragen.

Biologische agentia komen in veel beroepen en bedrijfstakken voor. Bijvoorbeeld werk met dieren of dierlijke producten, in de gezondheidszorg (+/- 45% van alle meldingen) , in de schoonmaak, in de afvalverwerkende industrie, maar ook in de voedingsindustrie, de glastuin- en akkerbouw. Er zijn bedrijfstakken waar men gericht werkt met biologische agentia, zoals in laboratoria waar biologische agentia geproduceerd worden of onderzocht worden met het oog op medische diagnostiek en behandeling. Ongeluk zit in een klein hoekje. Denk aan prik- en snij accidenten waardoor je in aanraking komt met besmet bloed/ speeksel.

Vanwege de bijzondere positie van biologische agentia is een speciaal bio-arbeidshygiënische strategie gelanceerd (BAH). Deze lijkt heel sterk op de normale arbeidshygiënische strategie die de Arbowet voorschrijft, maar heeft een aantal specifieke elementen die van belang zijn bij biologische agentia, vooral als het gaat om infectieziekten.

Bij de risico-inventarisatie is aandacht nodig voor:

• voorschriften m.b.t de inventarisatie van de blootstelling aan biologische agentia;
• voorschriften voor het werken met biologische agentia;
• voorschriften m.b.t. het registreren van biologische agentia waar medewerkers aan worden blootgesteld;
• voorlichting, instructie en toezicht;
• overzicht van beheersmaatregelen en toepassen van arbeid hygiënische strategie.